Czy pizza jest zdrowa? Jak zrobić zdrowszą pizzę?

To świetnie pytanie. Nie da się na nie jednoznacznie odpowiedzieć. Odpowiedzią na nie powinno być kolejne pytanie, “a o jaką pizzę Ci chodzi”?

Na rynku masz sklepowe pełen przekrój pizz. Dostaniesz pizze mrożone i chłodzone, w fast foodzie, na wynos i we włoskiej restauracji. Do tego dochodzi pizza domowej roboty. Jak widzisz, wybór jest przeogromny.

Wiem na pewno, że dobrze zrobiona domowa pizza jest zdrowsza niż sklepowa czy na wynos. Jak pizza jest zdrowa i jak zrobić zdrowszą pizzę?

Jak zrobić zdrowszą domową pizzę?

Rozbierzmy pizzę na składniki pierwsze. Generalnie pizza to mąka, pomidory, ser, warzywa i mięso, a także pomniejsze składniki, takie jak drożdże, oliwa czy oliwki. To wszystko wydaje się być zdrowe, prawda? I może takie być, ważne abyś pamiętał o kilku rzeczach, które możesz w swojej domowej pizzy zmienić, aby wznieść ją na jeszcze zdrowszy poziom.

Jak definiuję zdrowszą pizzę?

Ma mniej kalorii
Ma więcej wartościowych składników, które są mniej przetworzone
Ma mniej konserwantów, barwników i innych sztucznych dodatków

Mąka na pizzę: pszenna, pełnoziarnista czy inna?

Mąka

Zacznijmy od mąki, jako że to główny składnik. Do pizzy stosuje się najczęściej mąkę pszenną, zarówno w domowej pizzy, jak i tej zamawianej w pizzerii. Czy to dobrze, czy to źle?

Problem 1: mąka pszenna ma mało wartości odżywczych

Problemem mąki pszennej jest to, że bywa małowartościowa. W procesie uzyskiwania mąki oczyszczana i pozbawiana jest większości wartościowych składników.

Generalnie, im bielsza mąka, tym jest bardziej przetworzona i pozbawiona wartościowych składników, takich jak błonnik, składniki mineralne i witaminy. Im więcej błonnika w mące, tym mniejsze przyswajanie tłuszczu i lepsze odprowadzenie pozostałości:)

Najczęściej używana w produkcji pizzy jest mąka pszenna typu 450-650, czyli mąka wysokoprzetworzona, a więc zawierająca stosunkowo niewiele rzeczy przydatnych organizmowi. Typ określa zawartość substancji mineralnych, gdzie 450 = 0,45% odżywczych składników. Im wyższy numer, tym więcej składników. Mąki graham lub razowa mają typ odpowiednio 1850 i 2000.

Problem 2: zawiera gluten

Mąka pszenna zawiera również gluten, który jest głównym pomocnikiem w uzyskaniu dobrej konsystencji ciasta, czyli ciasto się lepi do siebie, jest gładkie i elastyczne. Mąka pszenna zawiera więcej glutenu, dlatego tak fajnie i łatwo się wyrabia ciasto z takiej mąki.

Czy gluten jest dobry, zły czy neutralny? Zdania są podzielone.

W domowej pizzy proponuję po prostu używać mąk, które zawierają mniej glutenu lub w ogóle. Na pewno wyjdzie Ci to na zdrowie, ponieważ zwykle mąki z mniejszą lub żadną zawartością glutenu są też bogatsze w wartościowe składniki.

Problem 3: zawiera spulchniacze

Dlatego pewnie w przeważającej większości przypadków kupując pizzę mrożoną lub w pizzerii, kupisz tę na mące pszennej, w dodatku może zawierać spulchniacze. W domowej pizzy nie używasz spulchniaczy.

Rozwiązanie

Zrób domową pizzę na bazie miksu mąk

Zamiast wysokoprzetworzonej mąki pszennej. użyj miksu mąk. Bazując na moim przepisie na ciasto, na sam początek zamiast 4 szklanek mąki pszennej, weź 3 szkalnki mąki pszennej i 1 szklankę innej mąki, np. orkiszowej lub żytniej. Sprawdź jak wyrabia się ciasto, czy łatwo się je wałkuje, jak smakuje po wyjęciu z pieca. Jeśli jest ok, znów zmień propoprcje, np. 2 szklanki pszennej i 2 orkiszowej.

Korzystaj również z mąki pełnoziarnistej. Ma więcej wartościowych składników, niż zwykła pszenna mąka, w tym błonnika.

Udało mi się zrobić ciasto z 3 szklanek żytniej i 1 szklanki kukurydzianej. Pizza po upieczeniu wyszła pyszna, ale przygotowanie jej to był istny majstersztyk, ponieważ ciasto było bardzo delikatne i łatwo się rwało. Trzeba było czasu i cierpliwości, ale wysiłek został nagrodzony zupełnie innym i dobrym smakiem pizzy.

Pytanie do Ciebie, jakie mąki stosujesz przy wyrobie ciasta na pizzę?

Rozwałkowuj ciasto jak najcieniej się da

Naprawdę! Pizza nic na tym nie straci, prócz kalorii:):) Spróbuj. Mój przepis na ciasto na pizzę jest do tego stworzony, aby zrobić jak najcieńszą pizzę. Jeśli dodatkowo zrobisz ją na kamieniu, sukces murowany.

Ser mozzarella na pizzę

Ser

Problem: ser jest tłusty

I tak i nie i w dodatku zależy jaki:-)

Niektóre pizzerie z premedytacją stosują “zamienniki” przy przygotowywaniu pizzy, aby zaoszczędzić. Można to zrobić z serem. Zamiast używać ser mozzarella, stosują “ser do pizzy”. Jest to tańszy ser, do którego dodane są twarde tłuszcze roślinne. Przez to jest tłusty i bardziej ciągliwy.

Rozwiązanie: prawdziwy ser typu mozzarella

Do pizzy polecam ser mozzarella. Ser mozzarella zawiera w sobie witaminę B6, PP oraz witaminy A, D i E, które są ważne w procesie rośnięcia kości oraz wchłaniania wapnia. Ten ser zawiera zdecydowanie mniej tłuszczu w sobie. Polecam ten w kulkach w zalewie. Uważaj, wiórki wydają się być praktyczniejsze, ale niestety w ich przypadku łatwo może dojść do “nadużyć”, czyli dawanie gorszego sera, zamiast lepszego.

Kupując ser mozzarella zwróć uwagę na etykietę i składniki. Im mniej składników, tym jest lepiej.

Co zamiast sera mozzarella?

Dobrym zamiennikiem dla mozzarelli jest ser kozi, który możesz z powodzeniem stosować na pizzy. Jest chudszy niż tradycyjny ser żółty. W dodatku jest bardziej wyrazisty w smaku i przez to jest samym w sobie dobrym składnikiem do pizzy. Ze względu na swój mocny smak, nie trzeba go używać dużo. Na pizzę wystarczy kilka plastrów lub “kupek”, jeśli kupujesz taki w kubeczku.

Możesz spróbować również sera ricotta. Jest delikatny, puszysty i ma mniej kalorii. Dobrze zastąpi mozzarellę.

Próbowałem pizzy z serem tofu. W mojej ocenie ser tofu nie zastępuje dobrze ser mozzarella. Jeśli masz inne doświadczenie w tym temacie, koniecznie daj mi znać.

Pytanie do Ciebie, jak zastępujesz ser na pizzy?

Pomidory

Porzuć gotowe sosy, keczupy czy koncentraty, o sosie czosnkowym nie wspomnę (w sumie to wspomnę dwa akapity niżej:)) Mam dla Ciebie dużo zdrowsze rozwiązanie - domowy sos pomidorowy.

Do dobrego sosu pomidorowego wystarczy dosłownie kilka naturalnych składników, tj. pomidory, oliwa, bazylia, sól, pieprz i oregano.

W dobrym sosie pomidorowym nie są potrzebne żadne konserwanty czy wzmacniacze smaku. Jeśli zawierają, odpuść sobie. Zamiast tego spróbuj w 5 minut zrobić zdrowy i naturalny sos pomidorowy, bez gotowania. Załączam mój przepis. Tak naprawdę sos pomidorowy w zdrowy sposób obsłuży Ci większość fajnych pizz. Drugim fajnym sosem jest sos pesto.

Odpuść sobie jakieś wymysły polskiej kuchni jak “sos czosnkowy”. Nie wiem po co i na co to komu! Zwykle jest na bazie majonezu. Zabija tylko smak pizzy. Jest pewnie dawany w polskich pizzeriach, aby dało się w ogóle te pizze przełknąć. Bez takiego zabijacza smaku pewnie nie tknąłbyś ich kijem od miotły.

Mięso na pizzę

Mięso

Gdy do taniego, tłustego ser z tłuszczami utwardzanymi z kategorii seropodobnych dorzucisz tłuste i niskiej jakości mięso, masz gotowy przepis na ciężkostrawną i mało zdrową pizzę. Gdy pizzerie proponują pizze z mięsem mielonym lub pepperoni, miej na uwadze, że są spore szanse, że takie mięso będzie tłuste, gorszej jakości i dopakowanie dodatkami takimi jak np. wzmacniacze smaku, maltodekstryna, askorbinian sodu, kwas cytrynowy (E330), cytrynian sodu, azotyn sodu (E250), białko sojowe i inne.

Jeśli zamawiana lub kupowana przez Ciebie pizza zawiera wędliny, pamiętaj, że mało kto da do takiej pizzy wysokiej jakości wędlinę. Nie miej złudzeń. Raczej będą to pompowane wędliny z dużą ilością dodatków i małą ilością mięsa.

Nic straconego! Oto kilka porad, które warto zastosować przy wyborze mięsa.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze mięsa?

Jakość mięsa

Do domowej pizzy wybierz taką wędlinę, aby było tam jak najwięcej mięsa i jak najmniej syfu. Wędlina to idealny dodatek, który można doszprycować syfem, czyli wzmacniaczami smaku, konserwantami, barwnikami czy cukrem. Jeśli do wyprodukowania 100 gramów wędliny, producent potrzebuje tylko 90 gramów mięsa, to wiesz, że coś jest nie tak! Zwróć uwagę na to, aby było tam jak najmniej składników i żeby do produkucji wykorzystano jak najwięcej mięsa, np. 100 gramów wędliny zrobione ze 140 gramów mięsa.

Ilość tłuszczu w mięsie

Mięso wieprzowe jest z natury bardziej tłuste niż mięso wołowe czy indycze. Użyj tych mięs, aby uniknąć nadmiaru tłuszczu.

Jeśli chcesz zrobić pizzę z sosem bolońskim, polecam mój przepis, który jest prosty, zdrowy i naturalny.

Odpuść sobie boczek czy pepperoni. Boczek jest tłusty (chociaż pyszny), a pepperoni to jedna z bardzie tłustych wędlin.

Warzywa

Jakby to powiedzieć, żeby nikogo nie urazić… Polskie pizze nie słyną z dużej ilości warzywa. Ma być mięso, ma być ser, mają być pomidory i co najwyżej pieczarki:) Mankamentem jest nie tylko ilość, ale również jakość.

Dobra pizza to przede wszystkim świeże składniki. Masz tutaj spore pole do popisu:

cebula,
papryka,
pomidory,
kukurydza,
cukinia,
marchewka,
pieczarki,
szpinak,
brokuł,
rukola
czy bazylia.

Całkiem sporo opcji na wzbogacenie pizzy, prawda? Napiszę jeszcze o ananasie, który owocem nie jest, ale świetne się na pizzę nadaje.

Pytanie do Ciebie, jakie inne warzywa stosujesz na swojej pizzy? A może masz ciekawe pomysły na pizze z warzywami lub wege?

Możesz niektóre warzywa dawać na pizzę po upieczeniu

Aby nie stracić na świeżości i składnikach odżywczych, możesz położyć warzywa na pizzę po jej upieczeniu. Niektóre świetnie smakują bez pieczenia, np. rukola, bazylia, marchewka czy cukinia.

Mam dla Ciebie kilka porad odnośnie wyboru warzyw na pizzę.

Świeże warzywa są najlepsze

No co tu owijać w bawełnę, świeże jest lepsze:) W większości przypadków masz wybór i wybieraj zdrowiej.

Zamiast mrożonego szpinaku, skorzystaj ze świeżego szpinaku.
Jeśli potrzebujesz kukurydzy, zamiast puszkowej wykorzystaj świeżą z kolby.
Zamiast ananasa z puszki, który jest “obtoczony w cukrze”, wykorzystaj świeżego.

Mrożone warzywa są ok

Jeśli nie możesz skorzystać ze świeżego, skorzystaj z mrożonego. Jako składniki na pizzę mrożone możesz dostać:

szpinak
marchewkę
brokuł
kukurydzę

Puszki… a musisz? Jeśli tak, wybierz lepszą puszkę

Powtórzę, im mniej przetworzone, tym lepiej. Im więcej świeżych, tym jest lepiej. Gdy jednak chcesz skorzystać z puszkowego zamiast świeżego lub mrożonego, zwróć uwagę czy nie zawierają jakiś dodatków. Dla przykładu, kukurydza w puszce jest dodatkowo dosładzana. Puszka ananasa to już w ogóle bomba cukrowa. Warto rzucić okiem na etykietę. Jakby ananas i kukurydza same w sobie nie były wystarczająco słodkie?:)

TL;DR

Dla tych, którzy stosują zasadę “tl;dr”, czyli “za długie, nie czytałem”, załączam ściągawkę.

Pizza domowa jest dużo zdrowsza niż kupna. Rób pizze domowe, ponieważ masz nad nimi pełną kontrolę.
Używaj miksu różnych mąk lub mąki pełnoziarnistej albo gryczna, aby wzbogacić ciasto w wartościowe składniki.
Rozwałkowuj ciasto jak najcieniej:) Pizza na tym nic nie straci, prócz kalorii:):)
Ser mozzarella jest dobrym serem na pizzę.
Korzystaj z mięsa dobrej jakości i o mniejszej zawartości tłuszczu. Zamiast boczku czy salami (pepperoni), weź chudszą wędlinę z indyka lub grillowanego indyka.
Warzyw nigdy dość, szczególnie tych świeżych.
Unikaj puszkowych ananasów czy kukurydzy, są dosładzane i przetworzone. Lepiej dać świeże.

Pytania do Ciebie

Cały czas się o pizzy uczę i chciałbym wiedzieć jak najwięcej, aby mógł się większą wiedzą podzielić z Wami. W treści tego artykułu pytałem Was o trzy rzeczy i dopytam o czwartą:)

Jakie mąki stosujesz przy wyrobie ciasta na pizzę?
Jak zastępujesz ser mozzarella na pizzy?
Jakie inne warzywa stosujesz na swojej pizzy? A może masz ciekawe pomysły na pizze z warzywami lub wege?
Czy odbierasz pizzę jako zdrowe czy niezdrowe danie?

Daj znać w komentarzach lub napisz: olek(małpa)najlepszyprzepisnapizze(kropka)com

Największy blog o domowej pizzy – domowa.pizza

Czy pizza jest zdrowa?